علت نفخ شکم چیست و سونوگرافی چه نقشی در تشخیص آن دارد؟
نفخ شکم یکی از شکایات شایع در میان افراد است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. در بسیاری از موارد، نفخ ناشی از مشکلات گوارشی ساده است، اما گاهی اوقات ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشد. در این مقاله، به بررسی علل نفخ شکم و نقش سونوگرافی در تشخیص آن می‌پردازیم.
🔍 علل شایع نفخ شکم:
اختلالات عملکردی گوارش: مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) و سوءهاضمه عملکردی که می‌توانند باعث نفخ و احساس پری در شکم شوند.
عدم تحمل غذایی: مانند عدم تحمل لاکتوز یا حساسیت به گلوتن که می‌توانند منجر به تولید گاز و نفخ شوند.
یبوست: تجمع مدفوع در روده می‌تواند باعث احساس نفخ و پری در شکم شود.
بیماری‌های گوارشی جدی‌تر: مانند بیماری سلیاک، بیماری‌های التهابی روده (مانند کرون و کولیت اولسراتیو)، گاستروپارزی (تأخیر در تخلیه معده) و انسداد روده.
تجمع مایع در شکم (آسیت): معمولاً ناشی از بیماری‌های کبدی مانند سیروز است که می‌تواند منجر به بزرگ شدن شکم و احساس نفخ شود.
🩺 نقش سونوگرافی در تشخیص نفخ شکم:
سونوگرافی شکم یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی و ایمن است که می‌تواند به پزشک در تشخیص علل مختلف نفخ کمک کند. این روش می‌تواند موارد زیر را بررسی کند:
بررسی ساختار و اندازه اندام‌های شکمی: مانند کبد، کلیه‌ها، طحال و پانکراس برای تشخیص بزرگ‌شدگی یا وجود توده‌ها.
تشخیص وجود مایع در شکم (آسیت): سونوگرافی می‌تواند حتی مقادیر کم مایع را در شکم شناسایی کند.
بررسی وجود کیست‌ها یا توده‌ها: در اندام‌های شکمی که ممکن است باعث نفخ شوند.
راهنمایی برای انجام بیوپسی یا تخلیه مایع: در صورت نیاز به نمونه‌برداری یا تخلیه مایع از شکم، سونوگرافی می‌تواند به عنوان راهنما عمل کند.
💬 توصیه دکتر سمیه جودکی:
«اگر نفخ شکم به‌طور مداوم شما را آزار می‌دهد یا با علائم دیگری مانند درد، کاهش وزن یا تغییرات در عادات روده‌ای همراه است، حتماً به پزشک مراجعه کنید. سونوگرافی شکم می‌تواند به‌عنوان یک ابزار تشخیصی مؤثر به ما در شناسایی علت اصلی نفخ کمک کند.»