کیست تخمدان عملکردی چیست و آیا خطرناک است؟ روش‌های تشخیص و پیگیری با سونوگرافی
کیست‌های عملکردی تخمدان از شایع‌ترین انواع کیست‌هایی هستند که در سنین باروری در زنان دیده می‌شوند. این کیست‌ها معمولاً در اثر تغییرات طبیعی هورمونی و در طی چرخه قاعدگی ایجاد می‌شوند و در اغلب موارد بی‌خطر هستند.
به گفته دکتر سمیه جودکی (Dr. Somayeh Joodaki), متخصص رادیولوژی و سونوگرافی، بسیاری از کیست‌های عملکردی بدون نیاز به درمان خاصی در طول چند هفته جذب می‌شوند، اما تشخیص دقیق با سونوگرافی برای اطمینان از خوش‌خیم بودن آن‌ها ضروری است.
🔍 انواع رایج کیست عملکردی:
کیست فولیکولی: زمانی رخ می‌دهد که فولیکول آزاد نشده و به‌صورت کیست باقی می‌ماند.
کیست لوتئال (Luteal): پس از تخمک‌گذاری تشکیل می‌شود و معمولاً خودبه‌خود برطرف می‌شود.
🩺 علائم کیست عملکردی:
درد خفیف در پایین شکم یا لگن
تأخیر در قاعدگی یا خونریزی نامنظم
نفخ یا احساس فشار در شکم
گاهی بدون هیچ علامتی و به‌صورت تصادفی در سونوگرافی دیده می‌شود
📷 نقش سونوگرافی در تشخیص و پیگیری:
در مرکز سونوگرافی دکتر سمیه جودکی، بررسی کیست تخمدان با سونوگرافی واژینال یا شکمی انجام می‌شود. سونوگرافی کمک می‌کند تا:
اندازه و نوع کیست تشخیص داده شود
افتراق بین کیست ساده و کیست پیچیده یا مشکوک انجام شود
روند جذب کیست در صورت لزوم پیگیری شود
💡 آیا کیست عملکردی نیاز به درمان دارد؟
در اغلب موارد خیر. بیشتر کیست‌های عملکردی طی چند هفته تا دو ماه به‌طور طبیعی ناپدید می‌شوند. پزشک ممکن است سونوگرافی مجدد برای پیگیری جذب کیست تجویز کند. در موارد نادر، اگر کیست بزرگ شود یا باعث درد شدید شود، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا جراحی باشد.
💬 توصیه دکتر جودکی:
«کیست عملکردی معمولاً بی‌خطر است، اما تشخیص آن از سایر کیست‌های مشکوک اهمیت زیادی دارد. سونوگرافی ساده‌ترین راه برای اطمینان از سلامت تخمدان‌هاست.»